พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค [5. สามัณฑกสังยุต] 2. ทุกกรสูตร
5. สามัณฑกสังยุต
1. สามัณฑกสูตร
ว่าด้วยสามัณฑกปริพาชก
[330] สมัยหนึ่ง ท่านพระสารีบุตรอยู่ ณ ฝั่งแม่น้ำคงคา เขตอุกกเจลนคร
แคว้นวัชชี ครั้งนั้น สามัณฑกปริพาชกเข้าไปหาท่านพระสารีบุตรถึงที่อยู่ ได้
สนทนาปราศรัยพอเป็นที่บันเทิงใจ พอเป็นที่ระลึกถึงกันแล้ว นั่ง ณ ที่สมควร
ได้เรียนถามท่านพระสารีบุตรดังนี้ว่า
ท่านสารีบุตร ที่เรียกกันว่า นิพพาน นิพพาน นิพพานคืออะไร
ท่านพระสารีบุตรตอบว่า ผู้มีอายุ คือ ความสิ้นราคะ ความสิ้นโทสะ
และความสิ้นโมหะ นี้เรียกว่านิพพาน
มีมรรค มีปฏิปทาเพื่อทำให้แจ้งนิพพานนั้นอยู่หรือ
มีมรรค มีปฏิปทาเพื่อรู้แจ้งนิพพานนั้นอยู่
มรรคเป็นอย่างไร ปฏิปทาเพื่อทำให้แจ้งนิพพานนั้นเป็นอย่างไร
ผู้มีอายุ คือ อริยมรรคมีองค์ 8 นี้แล เพื่อทำให้แจ้งนิพพานนั้น ได้แก่
1. สัมมาทิฏฐิ ฯลฯ 8. สัมมาสมาธิ
นี้แลคือมรรค นี้คือปฏิปทาเพื่อทำให้แจ้งนิพพานนั้น
ท่านสารีบุตร มรรคดีจริงหนอ ปฏิปทาเพื่อทำให้แจ้งนิพพานนั้นดีจริงหนอ
และควรที่จะไม่ประมาท
สามัณฑกสูตรที่ 1 จบ
2. ทุกกรสูตร
ว่าด้วยสิ่งที่ทำได้ยาก
[331] สามัณฑกปริพาชกถามว่า ท่านสารีบุตร อะไรหนอที่ทำได้ยากใน
พระธรรมวินัยนี้
พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค [5. สามัณฑกสังยุต] 2. ทุกกรสูตร
ท่านพระสารีบุตรตอบว่า ผู้มีอายุ การบรรพชาทำได้ยากในพระธรรมวินัยนี้
อะไรที่บรรพชิตทำได้ยาก
ความยินดียิ่ง ที่บรรพชิตทำได้ยาก
อะไรที่บรรพชิตผู้ยินดียิ่งทำได้ยาก
การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมที่บรรพชิตผู้ยินดียิ่งทำได้ยาก
ผู้มีอายุ ภิกษุผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมนานเท่าไรจึงจะเป็นพระอรหันต์
ไม่นานดอก ผู้มีอายุ
ทุกกรสูตรที่ 2 จบ
รวมพระสูตรในสังยุตนี้เช่นเดียวกับสังยุตก่อน
สามัณฑกสังยุต จบบริบูรณ์